Puttertjes | doorborduren in korte columnsOver kunst en erfgoed met tips
|
Doorborduren… |
|
| ‘Aangeboden: kilometers garen. Meld je aan en borduur mee.’ Wat is hier aan de hand? Al bijna een jaar lang borduren pakweg duizend vrijwilligers samen een bos op doek: meer dan honderd vierkante meter stammen, takken, blaadjes en vogels. En nu wordt Honderdduizend bomen en een bos van draad van de Haagse textielkunstenaar Sara Vrugt voor het eerst tentoongesteld. De draad verbindt. |
| Borduren is al duizenden jaren een manier om met anderen te communiceren. Door interieur en kleding te versieren vertellen we wie ze zijn, en bij culturen rond de Middellandse Zee, Centraal-Azië en India heeft borduurkunst een belangrijke symbolische betekenis bij geboorte, huwelijk en dood. Ook religie en de zon (het leven) worden veelvuldig verbeeld. |
| Borduren is besmettelijk. Mijn moeder borduurde, en zij spoorde haar dochters aan het ook te doen. Op een voorgedrukt raster van een zelf gekozen plaatje was het een kwestie van kopiëren, hokjes tellen en kleurtjes kiezen. Het gaf al heel snel resultaat, en zo hield je de aardigheid erin. En wie bewaart nog de (minder) leuke herinnering aan de merklap met kruissteken, stiksteken en koninginnesteken? |
| Het verhaal gaat dat Koningin Elizabeth I vaak borduurde met andere vrouwelijke leiders. Het was een favoriete bezigheid omdat het de concentratie, conversatie en competitie aanwakkerde. En heeft handwerk niet lange tijd een relatie gehad met politiek, macht en verzet? Borduren helpt om rustiger te leven, je wordt er helemaal door in beslag genomen, en het is net als denken en schrijven, ambachtelijk van aard. |
| Ook het logo van mijn website Puttertjes | doorborduren in korte columns is een borduursel. Het uit pixels opgebouwde logo is oorspronkelijk een borduursteek. De achterkant (verso) maakt het geborduurde interessant. Het beeld is dan vaak helemaal anders, en de wirwar van draden volgt de weg naar het eindresultaat. Deze manier van kijken danken we aan Rob Scholte’s Embroidery Show en zijn visie op copyright. |
| Borduren we door op wat ooit was als musea en tentoonstellingsruimten straks weer open gaan? Of…is het anders? Hoe staat het eigenlijk met de tentoongestelde werken? Zijn ze er nog wel, of zijn ze verbannen, uit de mode geraakt of uit de gratie, op de ontzamellijst terecht gekomen, onderwerp van discussie geworden, bespot, beklad, en stuk geschreven? Wat kunnen we verwachten na een periode van relatieve rust? |
| En hoe gaat het met de stukjesschrijvers die tijdens de alweer maanden durende lockdown geen exposities hebben kunnen bezoeken? Waar halen zij hun inspiratie vandaan? Best moeilijk om virtueel, en met minder zintuigen in een onderwerp te duiken. Maar verbazingwekkend genoeg is er tijdens het voorbereiden van een nieuw puttertje (kort verhaaltje voor deze website) altijd wel één object waarvan je weet… |
| ‘Dát is mijn inspiratiebron!’ Bij mij sloeg tijdens het maken van deze column de vonk over bij het bekijken van de online tentoonstelling ‘De Afghaanse jurk’ op de website van het Textile Research Centre TRC in Leiden. Hoeveel van die geborduurde feestelijke jurken zijn er in het verleden niet door mijn handen gegaan, de een nog mooier dan de ander. En zochten we zelf niet de fraaiste Kuchi dresses uit, zoals wij de jurken noemden, afgeleid van de Afghaanse Kuchi nomaden? |
| Uiteindelijk komt alle ontwikkeling voort uit kruisbestuiving, vermenging van de ene cultuur met de andere. Organiseert vandaag de dag niet elk zichzelf respecterend museum exposities met maatschappelijke thema’s als migratie, oorlog, gender, emancipatie, klimaatverandering, slavernij en het koloniale verleden? Welke waarden en rituelen zijn nodig voor de toekomst, waarbij vooral de lokale samenleving meer betrokkenheid krijgt? |
| Publieke kunstprojecten als ‘Honderdduizend bomen en een bos van draad’ van Sara Vrugt, en ook ‘Floors eigentijdse borduurtempel’ van Floor Nijdeken zijn sociale projecten. Het is een combinatie van borduren en samen iets maken, vaak met een doel. Maar borduren is meer dan dat. Een aantal hedendaagse beeldend kunstenaars, ontwerpers en modeontwerpers maakt op een zeer creatieve en kunstzinnige manier gebruik van borduurtechniek. |
| Pronken met luxe materialen parels en goud. Het is eindeloos veel werk en onbetaalbaar, zegt couturier Edwin Oudshoorn in een interview. Er zit soms wel zes weken fulltime borduurwerk in een jurk van Oudshoorn. Dus wanneer je een t shirt met geborduurde pailletten koopt voor 5 euro, dan weet je eigenlijk wel dat het niet goed zit. Doorvoel wat handwerken is, weet het op waarde te schatten. Alle ambachten sterven uit, het loont niet meer. Is het hebben van tijd inmiddels het meest kostbare goed? |
| Borduren geeft rust en ruimte en schept orde in de chaos. Maar er zijn genoeg redenen om de chaos te laten voor wat het is, want het patroon waarlangs veranderingen in het leven zich voltrekken is een onvoorspelbare constante. Hebben we behoefte aan nieuwe rituelen die ons houvast geven? Hoe zorgen we ervoor dat er uit het samenvoegen van verschillende elementen iets nieuws ontstaat? Hoe borduren we door? Rijg werelden aan elkaar en ontdek de eindeloze veelzijdigheid van De ‘Assepoester‘ van de kunsten in Tour | 14… |
Haute BordureTentoonstelling In Haute Bordure vergaap je je aan vier eeuwen handgemaakt borduurwerk in de Nederlandse mode. Van een spectaculair catsuit van Jan Taminiau – van top tot teen met pailletten bestikt – tot met gouddraad versierde schoenen uit 1620, en van ritselende roaring twenties jurkjes tot 18de eeuwse mannenvesten met minutieus geborduurde details. Een lust voor het oog van de modeliefhebber en een feest der herkenning voor textielfans. Lees meer… te zien t/m 18 juli 2021 Klik op de foto’s voor een impressie van de expositie Haute Bordure | Fotoreeks met dank aan het Fries Museum 
|
Doe-het-zelfDownload gratis borduurinstructies! Klaar om jezelf helemaal te verliezen in de wonderlijke wereld van borduren? Download de gratis instructies en maak een bloem, takjes of een heus boeket. De instructies zijn gemaakt door Majo van der Woude / Tree of Needlework. Lees meer… doorlopend t/m 18 juli 2021 | online en Fries Museum Haute Bordure | Borduren in de modeDit boek vertelt over de makers en dragers, gebruikte materialen en technieken, inspiratiebronnen en symboliek. Hoewel borduurwerk nooit verdwenen is uit de mode, is dit eeuwenoude ambacht nu weer het middelpunt van vele haute couture collecties bijvoorbeeld in die van Gucci en Dolce & Gabbana en zien we het terug in het huidige straatbeeld als reactie op de onpersoonlijke massaconfectie. Lees meer… Vier eeuwen borduurwerk in de Nederlandse mode | Eveline Holsappel en Anne-Marie Segeren doorlopend in 2021 | online en Fries Museum |
Borduurtafel | Floor NijdekenSchuif aan en borduur mee! | Fries Museum Ontwerper Floor Nijdeken (Crossover Collective) brengt met toffe borduurtafels mensen weer met elkaar in contact. In onze tentoonstelling Haute Bordure kan je dan ook aanschuiven aan Floors tafel om gezellig samen te borduren. Floor bewijst dat borduren ontzettend veelzijdig en cool is. Zijn borduurkunst was bijvoorbeeld al te zien in een videoclip van de Jeugd van Tegenwoordig! Lees meer… Floor Online Wil je even bijkomen van alle online bezigheden? En rustig jezelf verliezen in de wereld van borduren? Het Fries Museum komt met de oplossing. Ontwerper Floor Nijdeken leert je in een simpele instructievideo hoe te borduren, zodat je vanuit je eigen huiskamer zelf aan de slag kunt. Klik hier… doorlopend t/m 18 juli 2021 Workshops | Crafts Council NederlandVolg een van de masterclasses van Crafts Council Nederland, geschikt voor liefhebbers van textiel, mode en ambacht met enige borduurervaring. Portugees borduren, klik hier…, online lezing borduren klik hier…, borduren voor beginners klik hier…, haute couture en freestyle borduren klik hier…, borduurtechnieken uit het Midden-Oosten klik hier…, vrij borduren klik hier…, witwerk klik hier…, de basis van het goudborduren klik hier…, Zaans stikwerk (reliëfborduren) klik hier…, Chinese borduurtechnieken klik hier… | Lees alles… vanaf 7 maart 2021 | online en Fries Museum |
Sara Vrugt: honderdduizend bomen en een bos van draadTentoonstelling Panorama Mesdag | Den Haag Museum Panorama Mesdag bestaat 140 jaar en start het jubileumjaar met een bijzondere primeur: het kunstwerk Honderdduizend bomen en een bos van draad van de Haagse textielkunstenaar Sara Vrugt wordt voor het eerst in Museum Panorama Mesdag tentoongesteld. Een jaar lang werkte Sara Vrugt met meer dan duizend vrijwilligers aan een bos van honderd vierkante meter. Het project ontstond vanuit haar zorgen om het klimaat. Met een geborduurd bos wil Sara mensen deelgenoot laten zijn van het maakproces en hun met andere ogen naar de natuur laten kijken. Lees meer… te zien t/m 30 mei 2021 studio vruGt | Activisme met naald en draadCraftivism Met mijn werk kom ik in actie en wil ik een bijdrage leveren, hoe klein ook. Samen offline werken en met elkaar een verschil maken staan centraal; mijn projecten zijn een vorm van craftivism. Ik zet kunst in als een milde vorm van activisme, niet door met een vinger te wijzen maar met heel veel aandacht, optimisme en een knipoog. Lees meer… honderdduizendbomen.nlEen weefsel van mensen en een levend woud van honderdduizend bomen Het borduurwerk kwam tot stand in een pop-up atelier dat vier seizoenen lang door het land reisde. Daar werden de bomen geborduurd naar aanleiding van persoonlijke natuurverhalen die bezoekers en deelnemers er vertelden. Alle verhalen kregen een eigen plek in het geborduurde bos en samen vormen ze een kunstwerk waarin je in gedachten kunt verdwalen. In het werk is ruimte voor alle soorten bomen, en er is ruimte voor alle soorten mensen om daar aan bij te dragen. Lees meer… Na voltooiing van het kunstwerk wordt samen met de partners IVN en TreeSisters een echt bos geplant. in 2021 en 2022 |
Van Buteh tot Paisly: The Story of a Global IconTentoonstelling Textiel Research Center TCR | Leiden Van Buteh tot Paisly: The Story of a Global Icon. Tentoonstelling over het paisley (buteh) -motief, zijn lange geschiedenis, hoe het van Iran naar India verhuisde en zich vervolgens in de 18e eeuw over de hele wereld verspreidde. Lees meer… te zien t/m 28 juli 2021 Afghaanse jurkOnline expositie Textiel Research Center TCR | Leiden Veel mensen, zowel binnen als buiten het land, beschouwen Afghanistan als een land dat voortdurend wordt getroffen door oorlog, terrorisme en interne strijd. Maar Afghanistan is ook een land met een opmerkelijk rijk erfgoed, waaronder een fascinerende reeks etnische en regionale kledingtradities. Ontdek meer… doorlopend in 2021 |
Bloomsbury World Encyclopedia of EmbroideryBoek en verdieping Het TRC in Leiden is zeer verheugd en trots de publicatie van haar tweede deel van de Bloomsbury World Encyclopedia of Embroidery aan te kondigen. Dit deel behandelt het borduurwerk uit Centraal-Azië, het Iraanse plateau (Iran en Afghanistan) en het Indiase subcontinent (inclusief India, Pakistan, Nepal, Bhutan, Sri Lanka en de Malediven). Lees meer… bewerkt door Gillian en Willem Vogelsang |
Op zijde geborduurde ansichtkaarten uit de Eerste WereldoorlogOnline expositie Textiel Research Center TCR | Leiden Tijdens de Eerste Wereldoorlog stuurden veel in Frankrijk gevestigde geallieerde officieren en soldaten met zijde geborduurde ansichtkaarten naar hun geliefden thuis, met name naar Groot-Brittannië en Canada. Het borduurwerk werd uitgevoerd door commerciële bedrijven met handborduurmachines. Ontdek meer… doorlopend in 2021 |
BorduurmachineTextielMuseum – TextielLab | Tilburg Het TextielLab heeft computergestuurde borduurmachines van SWF voor het bewerken van een grote diversiteit textiel met siersteek. Lees meer… Frank de Wind – ontwikkelaar borduur- & lasertechnieken – programmeert en opereert de borduurmachine. “Machines zijn hele mooie apparaten, maar ze maken niks zelf. Je moet het echt helemaal programmeren. Ik heb ook handborduurwerk gezien, dat is gewoon kunst. Dat is erg tijdrovend. Maar je kunt het niet echt vergelijken met machinaal borduren. De machine moet precies zijn afgesteld op het ontwerp. En als je met de hand borduurt, is de sky the limit.” Lees meer… Project HAND@WORKOnderzoek In juni 2019 startte multimediakunstenaar Pauline Nijenhuis het project HAND@WORK in lijn met haar textielschilderijen. Dit project maakt deel uit van haar continue onderzoek dat zich richt op de centrale vraag wat het verschil is tussen een kunstwerk gemaakt door een mens, versus gemaakt door een machine. Pauline Nijenhuis maakte hierbij gebruik van de borduurmachine van het TextielLab in Tilburg. Lees meer… Andere deelnemende kunstenaars in HAND @ WORK zijn Mique Menheere, Marjolein Burbank, Tessa van Helden en Hinke Schreuders. Het zijn stuk voor stuk kunstenaars die inspirerende kunstwerken maken met borduurwerk op een eigentijdse manier. Lees het verhaal over de strijd tegen de borduurmachine op Artyembroider.com, klik hier… Rode dradenTentoonstelling Rode draden | oude en nieuwe verhalen in kunst en design in het TextielMuseum draait om het vertellen van verhalen en brengt daarin kunst en design samen. Ontdek aan de hand van persoonlijke én culturele perspectieven dat er meer dan één verhaal over onze wereld te vertellen valt. Lees meer… TextielMuseum Tilburg heeft voor deze expositie Nederlandse kunstenaars gevraagd om in samenwerking met hun TextielLab nieuw werk te ontwikkelen. De belangrijkste inspiratiebron voor het museum was het boek Cultural Threads van Jessica Hemmings (2014), waarin voorbeelden worden aangehaald van kunstenaars en ontwerpers die werken op het kruispunt van meerdere culturele invloeden, en textiel als drager kiezen. Lees meer… te zien t/m 13 juni 2021 |
Edwin Oudshoorn CoutureOnline Couture Collections De in Nederland geboren ontwerper Edwin Oudshoorn (Lisse, 30 april 1980) is een kunstenaar die de taal van de mode spreekt. Een vakman in hart en nieren die zijn liefde voor het leven vertaalt in veelzijdige collecties, met een herkenbare signatuur. Met zijn vele romantische ontwerpen vertelt Oudshoorn zijn verhalen. Zijn ontwerpen hebben sprookjesachtige zwevende silhouetten met duizenden pailletten en swarovski-kristallen, individueel genaaid op elk betoverend stuk, gecombineerd met huidkleurige tule, handgeverfde zijde en wol. Ontdek Online Couture Collections, klik hier… Edwin Oudshoorn, jurk uit collectie: Forget Your Troubles, 2012, zijde, tule, gouddraad, Swarovski-kristallen, kralen, pailletten is nu te zien in de tentoonstelling Haute Borduren in het Fries Museum. Klik hier… doorlopend in 2021 |
Jan TaminiauTentoonstelling Jurk Koningin Máxima Koningin Máxima heeft de jurk die ze op Prinsjesdag 2015 droeg, uitgeleend aan het Fries Museum in Leeuwarden. De zijden jurk met geborduurde bloemen en vogels is ontworpen door Jan Taminiau. Máxima droeg de jurk niet alleen op Prinsjesdag; fotograaf Erwin Olaf maakte later nog een portret van de koningin in de jurk. Lees meer… te zien t/m 18 juli 2021 Jan Taminiau officiële website, klik hier… |
Viktor & RolfTentoonstelling Fries Museum | Tijdmix van historisch en modern In de tentoonstelling ‘Haute Bordure’ wordt de unieke eigen collectie verrijkt diverse hedendaagse ontwerpers als Viktor & Rolf, Karim Adduchi en Claes Iversen. Lees meer… te zien t/m 18 juli 2021 Viktor & Rolf officiële website, klik hier… |
Kleurrijk Geletterd | Staphorster borduurtraditieTentoonstelling Bijzondere merklappen, gebruiksvoorwerpen, geborduurde streekdrachtkleding en kledingaccessoires tonen aan dat er een streekeigen Staphorster borduurtraditie bestond. Lees meer… vanaf 1 april doorlopend in 2021 |
MerklappenTentoonstelling Het Historisch Museum de Bevelanden in Goes is hét merklappenmuseum van Nederland. Er is een permanente tentoonstelling, die regelmatig wisselt. Het museum had al zo’n vierhonderd veelal Zeeuwse merklappen in huis, maar daar kwamen er pas nog pakweg 170 bij. Ze werden geschonken door een echtpaar uit Groningen, dat ze verzamelde. Lees meer… doorlopend in 2021 |
Fashion For Good Museum | RedressTentoonstelling en online Een uniek interactief museum over duurzame mode in innovaties. Dit museum heeft als doel de ogen van bezoekers te openen door de verhalen te vertellen achter de kleren die je draagt en je te laten zien hoe je zelf actie kunt ondernemen en een positieve impact kunt hebben op de mode-industrie. Via een persoonlijke digitale reis met een RFID-armband kom je meer te weten over de geschiedenis van mode, duurzame producten en toekomstige mode-innovaties. Help ons mee om de mode-industrie te veranderen! Lees meer… doorlopend in 2021 |
Rob Scholte – Embroidery ShowDe passie zichtbaar gemaakt Rob Scholte ziet het als zijn missie deze Embroidery-werken de waardering te geven die zij verdienen. Bekende meesters (Rembrandt, Vermeer, Fragonard, Millet e.a.) combineren zich met dieren, portretten en landschappen. Ze komen volgens hem vooral tot leven aan de achterkant, waar de (vaak rafelige) afwerking het karakter weerspiegelt van de anonieme makers. Scholte besloot de borduurwerken daarom omgedraaid in te lijsten, te signeren en verder onveranderd aan het publiek te tonen. De grote toewijding van de makers is volgens Scholte ook een duidelijk teken dat zij de kunst zelf, het gekozen voorbeeld in het bijzonder, zeer toegewijd zijn. Lees meer… catalogus – boek met ca. 150 illustraties in kleur |
BorduurkunstVerdieping Ontdek ’11 kunstenaars die borduurwerk op radicale manieren gebruiken’. klik op de namen Sophia Narrett, Richard Saja, Kent Henricksen, Elaine Reichek, Orly Cogan, Elsa Hansen Oldham, Elsa María Meléndez, Natalie Baxter, Jordan Nassar, Dindga McCannon, Britta Marakatt-Labba, Bovengenoemde kunstenaars staan vermeld op Artsy, blog Ariela Gittlen, lees meer… Van wie is de wereld?Tentoonstelling De Fundatie i.s.m. HKU In Van wie is de wereld? nemen negentwintig alumni en docenten van HKU stelling. Honderd jaar na John Heartfields eerste fotomontage laten zij zien hoe kunst en activisme zich nu tot elkaar verhouden. Vanuit hun (eigen) standpunt reageren deze makers op brandende actuele thema’s, als klimaat, gender, racisme en identiteit. Hun werk roept discussie op, want de vraag is: waar sta jij in de wereld? Joyce Overheul Ontdek in Van wie is de wereld? het werk van Joyce Overheul Utility box on Enghelab Street, 2019, een wandkleed van 36 meter organza en 400 meter garen, dat ze na een residentie in Iran heeft gemaakt. Utility Box on Enghelab Street (2019) is een transparante, grafische voorstelling van een plein in Iran waar vreemde kisten staan met daken erop. Lees meer… |
Bijzondere borduurkunstEn nog veel meer bijzondere borduurkunst, klik op de namen Berend Strik, Severija Incirauskaité, Cayce Zavaglia, Izziyana Suhaimi, Mattew Cox, Elganan Jelsma, Barbara Broekman, Mariëlle van den Bergh, Dorothée van Biesen, Yvonne de Boer, Malou Busser, Cora de Kok, Pauline Nijenhuis, Karola Pezarro, Barbara Polderman en Klaas Rommelaere online te zien doorlopend in 2021 |
|
Overzicht van alle actuele en lopende tentoonstellingen in Nederland en Vlaanderen | Druk op de knop
|
|
Nieuwste boven | Dagelijks bijgewerkte lijst van exposities in Nederland en Vlaanderen | Druk op de knop
|
|
Zoek op plaats van A tot Z | 500 plaatsnamen in Nederland en Vlaanderen | Druk op de knop
|
|
Zoek op naam van A tot Z | meer dan 1000 musea, galeries en tentoonstellingsruimtes in Nederland en Vlaanderen | Druk op de knop
|
|
Virtuele exposities en museum tours | Ontdek digitaal collecties, kunst en erfgoed en bijzondere verhalen | Druk op de knop
|
|
Kindertentoonstellingen | Familietentoonstellingen | Druk op de knop
|
|
Overzicht Puttertjes | Korte verhalen over kunst en erfgoed met tips | Druk op de knop
|
2016-2021 Puttertjes©
