Puttertjes | doorborduren in korte columnsOver kunst en erfgoed met tips
|
Kusmij! Romantiek in 2021 |
|
|
| Wij zouden bij Koekkoek op bezoek gaan, maar het liep anders. Het voor 16 december in Museum Veluwezoom (Kasteel Doorwerth) gereserveerde tijsdslot werd geannuleerd. Wat nu? Stortte ik mij virtueel in de afgrond van de Romantiek? Op de website van het museum lees ik; ‘Barend Cornelis Koekkoek (Middelburg 1803-1862 Kleef) wordt beschouwd als de beroemdste landschapschilder van de romantiek in Nederland’. Ga ik mij verdiepen in dat veelomvattende genre met compleet nieuwe opvattingen over kunst en cultuur? |
| Tijdens het versieren van onze atelierwoning met kerstguirlandes, luister ik naar de Klara-podcast ‘Beethoven’, met Jan Caeyers. Een prachtig verhaal van een van de belangrijkste Beethovenspecialisten ter wereld. Wanneer ik achter de gietijzeren kachel een versiersel aan de wand wil vastmaken, raakt mijn neus een ‘konstig’ werkje. ‘Ai!’, dat prikt. Het romantische lijstje met drie stekelige kastanjeomhulsels en de uitnodigende tekst Kusmij!, gemaakt door BK (beeldend kunstenaar en echtgenoot), vraagt om te kussen. Maar doe dat liever niet… |
| Gevoel, fantasie, verbeelding en het raadselachtige zijn begrippen uit de Romantiek, een stroming die aan het einde van de 18e eeuw in Duitsland opkwam, en een tegenreactie op de Verlichting en de industriële ontwikkeling. De rede en de ratio maakten plaats voor emotie, spontaniteit en intuïtie, en er kwam een verlangen naar meer vrijheid en naar de natuur. Een beweging die je vandaag de dag ook ziet? En begonnen mensen destijds de geschiedenis met andere ogen te bekijken? |
| De Romantiek is een belangrijke periode in de kunst. Muziek, theater en schilderkunst brachten verstrooiing, en het vak van kunstenaar veranderde van ambachtsman met een gemiddelde status naar een zelfstandig en vrijer beroep. De klemtoon lag op het individu en kunst moest origineel zijn en over gevoelens en verlangens gaan. Ontstond in die tijd de mythe van het artistieke genie? Immers niemand minder dan het ‘Original Genie’ Ludwig van Beethoven kwam tijdens de Romantiek explosief tot uiting? |
| Ludwig van Beethoven werd op 1770 in Bonn geboren. Hij was de zoon van de keurvorstelijk tenorzanger Johan van Beethoven en Maria Magdalena Keverich. Zijn grootvader Louis van Beethoven kwam van Mechelen, en vertrok in 1773 naar Bonn om daar hofzanger te worden. Beethoven was een ‘replacement child’, een jaar eerder was een broer met de naam Ludwig overleden. De ‘nieuwe’ Ludwig was zeer gehecht aan zijn moeder, die ook al een echtgenoot verloren had. Heeft zij bij Beethoven de zaadjes geplant voor een soort somberheid? |
| ‘In de droom en in de waanzin openbaart zich de diepere werkelijkheid, en het kennen reikt dieper dan wat zintuiglijk kan worden waargenomen.’ De Romantiek maakte ook ruimte voor de donkere kant van het leven. Duisternis en het mysterieuze kregen veel aandacht. Thema’s als voorbije tijden, verre culturen, de nacht, oude ruïnes en het bovennatuurlijke zag je terug in de schilderijen, en treurwilgen, schemeringen, ruige rotspartijen en fantastische watervallen waren veel gebruikte onderwerpen. |
| De schilders uit de Romantiek zijn talrijk. De Duitser Caspar David Friedrich, de Engelsman John Constable en de Franse kunstenaar Eugène Delacroix zijn alom bekend. Vlaamse namen uit de romantische schilderkunst zijn onder andere Gustaaf Wappers, Antoine Wiertz en Nicaise De Keyser. Barend Cornelis Koekkoek (1803-1862) was een Nederlands romantisch landschapsschilder, en de meest bekende Koekkoek uit een familie met achttien schilders uit vijf generaties. Hij beschouwde de natuur als het volmaakte schilderij. |
| Ik bezoek het Museum B.C. Koekkoek-Huis in Kleef. Bladerend door de collectie ontdek ik een portret van een onbekende vrouw uit 1846. Mijn gedachten gaan direct terug naar de podcast ‘Beethoven’. Ondanks het feit dat Beethoven veel vrouwen kende, is hij nooit getrouwd geweest. Als uiteindelijk zijn grote liefde Josephine Brunsvik in 1804 weduwe wordt, raakt Beethoven tot over zijn oren verliefd en koestert hij hoop. Met een intense emotionaliteit schenkt hij haar het lied An die Hoffnung, maar Josephine trekt zich terug uit zijn leven. |
| ‘De romantiek is als een mooi meisje’, schreef de Nederlandse dichter W. Hecker (1817 – 1909), ‘maar er zweeft een helse trek om haar lippen. Ze sleept haar slachtoffers mee naar de afgrond, haar zoete tonen worden addergesis.’ We zijn dus gewaarschuwd. En nu? Leven we vandaag nog steeds een beetje in het tijdperk van de Romantiek? Veel elementen komen immers terug zoals het gericht zijn op werk, geld, technologie en macht? Geeft 2021 meer romantiek ? Ervaren we een nieuwe vrijheid? Ga op zoek en begin bij Koekkoek. Kusmij! |
‘Koekkoek op bezoek’Tentoonstelling ‘Koekkoek op bezoek’ is de titel van de eerste van de twee tentoonstellingen, die Museum Veluwezoom en het B.C. Koekkoek-Huis in Kleef samen organiseren. Beide musea wisselen hun topstukken uit om de bezoekers een indruk te geven van het werk, dat in het Nederlands-Duitse grensgebied ontstond in de 19de en de 20ste eeuw. Lees meer… nu te zien t/m 6 juni 2021 |
top
Een kunstenaarshuis uit de RomantiekBeleving De familie Koekkoek neemt een vooraanstaande plaats in in de 19e -eeuwse Nederlandse schilderkunst. Barend Cornelis Koekkoek is de belangrijkste schilder van de familie. In 1834 verhuisde de ‘Prins der landschapschilders’, zoals Koekkoek door tijdgenoten werd genoemd, met zijn vrouw naar Kleef net over de Nederlandse grens bij Nijmegen, een regio met veel parken en bossen. De stad ligt op meerdere heuvels en bood schilderachtige panorama’s en een goed uitzicht op de Rijn. Lees meer… Film van Janusz Grünspek over het B.C. Koekkoek-Huis in Kleef van Architect Anton Weinhagen Een kunstenaarshuis uit de Romantiek, een monument van schoonheid harmonie en perfectie, helemaal naar de overtuiging van Wolfgang Johann von Goethe: ‘Architecten en beeldend kunstenaars moeten wonen als koningen en goden, hoe zouden ze anders voor koningen en goden kunnen bouwen en versieren.’ Zie meer… doorlopend in 2021 |
top
Beethoven – met Jan CaeyersPodcast Jan Caeyers, musicoloog en groot Beethoven-kenner , vertelt in Beethoven het levensverhaal van één van de grootste componisten aller tijden. Een diepmenselijk verhaal over grootse dromen, gefnuikte ambities, familiale en financiële problemen. En natuurlijk ook over zijn vele nederlagen in de liefde, want ‘Beethoven war immer verliebt!’ Lees meer… doorlopend in 2021 |
top
Hotel BeethovenTentoonstelling De grootvader van Beethoven, Louis van Beethoven, kwam van Mechelen (Vlaanderen) en vertrok in 1773 naar Bonn. 250 jaar na de geboorte van Ludwig van Beethoven is hij meer dan ooit een icoon. Te midden van alle vieringen ter gelegenheid van zijn ‘verjaardag’ opent BOZAR de deuren van HOTEL BEETHOVEN. Van populaire cultuur tot conceptuele kunst, van 1770 tot 2020, met manuscripten en instrumenten naast werk van kunstenaars als Antoine Bourdelle, Andy Warhol, Katie Paterson en John Baldessari … Lees meer… nu te zien t/m 14 februari 2021 |
top
Kijk binnen in Hotel Beethoven |
top
Musée Wiertz | MuseumTentoonstelling Musée Wiertz Museum, Brussel, Exhilaration and Glorification. Helemaal in de sfeer van toen: een museum gewijd aan schilder, beeldhouwer en auteur Antoine Wiertz (1806-1865), een controversiële figuur uit de Belgische romantiek . Lees meer… doorlopend in 2021 |
top
John ConstableTentoonstelling Teylers Museum in Haarlem presenteert de eerste overzichtstentoonstelling in Nederland van deze meester uit de romantiek. Vanuit Canada, Londen en Oxford komen de mooiste tekeningen, aquarellen en schilderijen naar Nederland. In Haarlem kun je je verliezen in de overweldigende Engelse landschappen. Lees meer… nu te zien t/m 31 januari 2021 |
top
Dordrechts MuseumDiepgeworteld – Bomen in de Nederlandse schilderkunst Ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de Bomenstichting toont het Dordrechts Museum in Diepgeworteld de veelzijdigheid van de boom in zes eeuwen Nederlandse schilderkunst. Van verhalende voorstellingen, realistische landschappen tot abstracte composities. Een dialoog van oude en moderne meesters. Allemaal afkomstig uit Nederlandse collecties. Een ode aan de boom en aan de schilders die dit onderwerp zo meesterlijk wisten te vereeuwigen. Lees meer… nu te zien t/m 5 april 2021 |
top
De Kus | Jeroen HennemanBeleving Na jarenlange afwezigheid is het geliefde beeld ‘De Kus’ van Jeroen Henneman herplaatst. Het beeld dat door velen werd gemist, heeft een nieuwe plek in Amsterdam Zuidoost: aan het Anton de Komplein, nabij het Bijlmer Sportcentrum en het Bijlmer Parktheater. Bekijk de livestream, klik hier.. doorlopend in 2021 |
top
‘Wellingtons Sieg’Beleving In december van 1813 beleeft Beethoven één van de grootste successen uit zijn professionele carrière. Hij componeert ter herdenking van de overwinning van de hertog van Wellington op Joseph Bonaparte, de oudere broer van Napoleon Bonaparte, de compositie ‘Wellingtons Sieg’. Lees meer… doorlopend in 2021 |
top
Wellington museumExpositie Ontdek het verhaal van Arthur Wellesley, Duke of Wellington(1769 – 1852), de man die Napoleon versloeg. Lees meer… doorlopend in 2021 |
top
Rijkmuseum AmsterdamSchilderij ‘De Slag bij Waterloo’ Barend Cornelis Koekkoek voltooit zijn opleiding aan de Koninklijke Academie in Amsterdam in 1822/23 met een studiebeurs van de Nederlandse koning Willem I. Daar wordt hij o.a. leerling van de portretschilder Jan Willem Pieneman (Abcoude 1779-1853 Amsterdam). Jan Willem Pieneman, schilderde in 1824 ‘De Slag bij Waterloo’, olieverf op doek (h 567cm × b 823cm). De hertog van Wellington krijgt hier het bericht dat de Pruisische troepen te hulp komen. In dit groepsportret van de hoofdrolspelers staat Wellington, bevelhebber van de Brits-Nederlandse troepen, centraal. Linksvoor ligt de Nederlandse kroonprins, de latere Willem II, gewond op een brancard. Het schilderij was aanvankelijk bedoeld voor Wellington. Maar toen Willem I het zag kocht hij het voor zijn zoon. Zo bleef het schilderij behouden voor Nederland. Lees meer… doorlopend in 2021 |
top
Naarden VestingBeleving Naarden en Het Nederlands Vestingmuseum hebben een bijzondere band met Napoleon Bonaparte. Lees meer… doorlopend in 2021 |
top
Canon van NederlandVerdieping Napoleon Bonaparte, de Franse tijd in Nederland. Ontdek meer… doorlopend in 2021 |
top
|
Overzicht van alle actuele en lopende tentoonstellingen in Nederland en Vlaanderen | Druk op de knop
|
|
Nieuwste boven | Dagelijks bijgewerkte lijst van exposities in Nederland en Vlaanderen | Druk op de knop
|
|
Zoek op plaats van A tot Z | 500 plaatsnamen in Nederland en Vlaanderen | Druk op de knop
|
|
Zoek op naam van A tot Z | meer dan 1000 musea, galeries en tentoonstellingsruimtes in Nederland en Vlaanderen | Druk op de knop
|
|
Virtuele exposities en museum tours | Ontdek digitaal collecties, kunst en erfgoed en bijzondere verhalen | Druk op de knop
|
|
Kindertentoonstellingen | Familietentoonstellingen | Druk op de knop
|
|
Overzicht Puttertjes en Puttertjes-tours | Korte verhalen over kunst en erfgoed met tips | Druk op de knop
|
2016-2021 Puttertjes©
